«Το γράμμα μιας άγνωστης»

του Στέφαν Τσβάιχ, σε σκηνοθεσία της Βαλεντίνης Λούρμπα

στο θέατρο Εκάτη

Όταν η δραματουργία συναντά την ερμηνεία τότε το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι εντυπωσιακό .Η τιμιότητα και η αξιοπρέπεια ως ανάγκη της ύπαρξης υπογραμμίζεται στην υπέροχη θεατρική διασκευή που πραγματοποίησε και σκηνοθέτησε η Βαλεντίνη Λούρμπα. Η Χάρης Συμεωνίδου με μια λέξη είναι καθηλωτική ως πρωταγωνίστρια στο «Γράμμα μιας άγνωστης». Η αμφισβήτηση της ανθρωπιάς, του έρωτα και  της ζωής μπαίνουν σε πρώτο πλάνο. Η δε αντιμετώπιση της ποθητής ονειρεμένης ζωής  μέσα από την κλειδαρότρυπα του χρόνου είναι στο επίκεντρο. Συντρίμμια κομμάτια είναι η ζωή και ο θάνατος μία ανάσα δρόμος. Πολύ έξυπνη σκηνοθετική σύλληψη από την Βαλεντίνη Λούρμπα η επιμνημόσυνη δέηση που μετατρέπεται σε μία τούρτα γενεθλίων. Εκεί που η ζωή και ο θάνατος συναντιούνται στην καμπύλη του χρόνου, εκεί ανθίζει ο πόνος και ο έρωτας. Εξάλλου για την ηρωίδα αυτά τα δυο είναι ταυτόσημα.  Φτώχεια, οικονομική εξαθλίωση και στην αντίπερα όχθη ο πλούτος και το όνειρο.  Το αντικείμενο του πόθου παραμένει στο εν λόγω έργο μια απόλυτη «εξιδανίκευση», ένα όνειρο θερινής νυκτός.

Όταν επιτέλους η ζωή  επιστρέφει στην ηρωίδα -σαν δώρο- το δικό του παιδί,  νιώθει για πρώτη φορά πλούσια, μέχρις ότου η ζωή της στερήσει το πολυτιμότερο δώρο. Η ψυχική της εξαθλίωση αναπαρίσταται με τα σύμβολα της χαρμολύπης . Το μπαούλο -κρεβάτι που μέσα κοιμίζει τα όνειρα αλλά και κρύβει τον ίδιο το θάνατο, είναι ντυμένο με ένα κόκκινο βελούδο, επιθανάτιο σύμβολο. Η πρωταγωνίστρια φωνάζει “έγινα έτσι γιατί σε αγαπούσα”, τολμώντας να βάλει ως μέγιστη προτεραιότητα τον έρωτα αντί για τον εαυτό της. Μέσα στη δύσκολη προσωπική της αναταραχή η διαφορετικότητα και η αδικία των κοινωνικών  τάξεων  αναδιπλώνονται σε δεύτερο πλάνο. Ο έρωτας κι ο θάνατος κρατάνε τα κλειδιά στο νου του συγγραφέα, θυμίζοντας μας το απόλυτο δίπτυχο. Σύμβολα όπως είναι τα λευκά τριαντάφυλλα συμβολίζουν την αθανασία και την αγνότητα . Ταιριάζουν υπέροχα απέναντι στο κόκκινο αριστοκρατικό φόρεμα της πρωταγωνίστριας όταν τα κρατά στα χέρια της, θυμίζοντας μας το εξώφυλλο σε εκείνο το υπέροχο βιβλίο «Το λίγο που τελειώνει» της Ιφιγένειας Θεοδώρου.

https://www.athinorama.gr/theatre/performance/to_gramma_mias_agnostis-10074019/

Η σκηνοθέτης Βαλεντίνη Λούρμπα, χτίζει αριστοτεχνικά το τζένγκα της ζωής και το γκρεμίζει σαν το γεφύρι της γκρεμισμένης της ζωής. Η πρωταγωνίστρια,  η άγνωστη,  παραμένει σε εκείνον αδιάφορη, ασήμαντη. Ακόμα και κάτω από το βλέμμα του, παραμένει μια άγνωστη. Αυτή η σκιά , η ατέλειωτη μοναξιά της «άγνωστης», μας παραπέμπει στα 100 χρόνια μοναξιά, του Γκαμπριέλ Γκαρσία. Σε αυτό το φαντασιακό πλαίσιο η πρωταγωνίστρια προσεύχεται για την προσωπική της ανάσταση. Η σιδερένια της θέληση την οδηγεί στη Βιέννη. Μέσα σε αυτό το τρελό όνειρο του μυαλού της, σε αυτή την ψευδαίσθηση,  ματαιώνεται η ίδια της η ύπαρξη μέσα από την αλλοτρίωση στα μάτια του αγαπημένου της. Σε πρώτο φόντο βλέπουμε την αγνή παιδική αγάπη, που οδηγείται όμως σε έναν εμμονικό έρωτα, ο οποίος μετατρέπεται σε παραλογισμό μετά από την απροσδόκητη απώλεια του παιδιού της ηρωίδας. Μόνη κι απροστάτευτη, δίχως κανένα σκοπό πια, καταργεί τον ίδιο της τον εαυτό.

  Το γράμμα μιας άγνωστης,πηγή facebook

Η Βαλεντίνη Λούρμπα καταξιωμένη σκηνοθέτης ,ιδιοκτήτρια του θεάτρου Εκάτη, υπογράφει εξαιρετικά την αντίθεση μεταξύ ζωής και θανάτου, παιδικότητας και γυναικείας υπόστασης, έρωτα και αληθινής αγάπης μέσα από άπειρους συμβολισμούς. Η Χάρις Συμεωνίδου, διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Σορβόννης αλλά και εξαιρετική ηθοποιός με υπερβατικό τρόπο μέσα από αυτό τον δύσκολο ρόλο μεταπηδά σε πολλές περσόνες, αψηφώντας το χρόνο και τη φθορά του. Γιατί, παρουσιάζει όλη τη ζωή και το δράμα της άγνωστης γυναίκας μέσα από όλες τις ηλικίες που μπορεί να περάσει μία γυναίκα. Την άνοιξη, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Όσο για το χειμώνα η πρωταγωνίστρια δεν προλαβαίνει να τον ζήσει. Η ενδυματολόγος και σκηνογράφος Λένα Σιμώνη, η Λία Τσεκούρα με τη μουσική επιμέλεια, ο Γιάννης Ζέρβας με τους φωτισμούς και η εξαιρετική φωνή του αφηγητή και ποιητή Γιώργου Χρονά προσδίδουν στο όλο εγχείρημα αρτιότητα και  σημαντικότητα. «Το γράμμα μιας άγνωστης» είναι η ιστορία ενός μονόπλευρου έρωτα που δεν βρήκε ποτέ την ολοκλήρωση όπως του άξιζε.  Μιλά για το πλατωνικό ερωτικό συναίσθημα που κυριεύει ένα μικρό  κορίτσι το οποίο ερωτεύεται έναν κατά πολύ μεγαλύτερό του άντρα. Πρόκειται για ένα έργο γεμάτο αντιθέσεις και αλληγορίες, καθαρά υπαρξιακό με συλλογικές – κοινωνικές προεκτάσεις. Συγχαρητήρια στην Χάρις Συμεωνίδου για την άψογη ερμηνεία της αλλά και στη Βαλεντίνη Λούρμπα για την υπέροχη θεατρική προσαρμογή και τη σκηνοθεσία.

Χρύσα Νικολάκη

Κριτικός Θεάτρου/βιβλιοκριτικός/συγγραφέας

ΤΟ ΓΡΑΜΜΑ ΜΙΑΣ ΑΓΝΩΣΤΗΣ

Συγγραφέας, Στέφαν Τσβάιχ

Διασκευή – θεατρική προσαρμογή, Βαλεντίνη Λούρμπα

Σκηνοθεσία, Βαλεντίνη Λούρμπα

Φωτισμοί , Γιάννης Ζέρβας

Μουσική επιμέλεια, Λια Τσεκουρα

Ενδυματολόγος- σκηνογράφος, Σωτηρία Λάμδα

Φωτογραφία Ζώης, Τριανταφύλλου Σφακιανάκης.

Τρέιλερ –βίντεο, Ο Γιάννος Καλτσονούδης

Εικαστική παρέμβαση, Endy Sakil

Στο ρόλο της ‘Αγνωστης, Χάρις Συμεωνίδου

Αφηγητής , Γιώργος Χρονάς